Missa lecta – Msza czytana – Służba ministranta wg rubryk z 1920 r.

M sprawdza, czy w prezbiterium znajdują się wszystkie potrzebne sprzęty. Ołtarz: otwarty mszał ustawiony prostopadle do krawędzi ołtarza po stronie lekcji na odpowiednim formularzu Mszy [, kielich]. Kredencja: ampułki z winem i wodą; lawaterz; ręczniczek; dzwonek; świeczka "sanktusówka"; patena; mszalik z czytaniami mszalnymi w języku narodowym [, kapturek do gaszenia świec, zapalniczki/zapałki].

Zapala świece na ołtarzu.

Pomaga C ubrać się.

Wychodząc z celebransem (C) z zakrystii, ministrant (M) dzwoni i podaje mu wodę święconą. Przed ołtarzem odbiera biret [z pocałunkami liturgicznymi], przyklęka razem z C, zanosi biret na kredencję, a następnie klęka obok C przed najniższym stopniem ołtarza [po stronie ewangelii] i odmawia z nim modlitwy u stopni ołtarza.

C: In nómine Patris, † et Fílii, et Spíritus Sancti. Amen.

C: Introíbo ad altáre Dei.

M: Ad Deum qui lætíficat juventútem meam.

C: Júdica me Deus, et discérne causam meam de gente non sancta : ab hómine iníquo et dolóso érue me.

M: Quia tu es Deus fortitúdo mea : quare me repulísti, et quare tristis incédo, dum afflígit me inimícus?

C: Emítte lucem tuam, et veritátem tuam : ipsa me deduxérunt, et adduxérunt in montem sanctum tuum, et in tabernácula tua.

M: Et introíbo ad altáre Dei : ad Deum qui lætíficat juventútem meam.

C: Confitébor tibi in cíthara Deus, Deus meus : quare tristis es ánima mea, et quare contúrbas me?

M: Spera in Deo, quóniam adhuc confitébor illi : salutáre vultus mei, et Deus meus.

C: Glória Patri, et Fílio, et Spíritu Sancto.

M: Sicut erat in princípio et nunc, et semper, et in sǽcula sæculórum. Amen.

C: Introíbo ad altáre Dei.

M: Ad Deum qui lætíficat juventútem meam.

C: Adjutórium nostrum † in nómine Dómini.

M: Qui fecit cælum et terram. 

C: Confíteor Deo omnipoténti, beátæ Maríæ semper vírgini, beato Michaéli Archángelo, beáto Joánni Baptístæ, sanctis Apóstolis Petro et Paulo, ómnibus Sanctis et vobis fratres, quia peccávi nimis cogitatióne, verbo, et ópere : mea culpa, mea culpa, mea máxima culpa. Ideo precor beátam Maríam semper vírginem, beátum Michaélem Archán-gelum, beátum Joánnem Baptístam, sanctos Apóstolos Petrum et Paulum, omnes Sanctos, et vos fratres, oráre pro me ad Dóminum Deum nostrum.

M: Pochylając się lekko do C: Misereátur tui omnípotens Deus, et dimíssis peccátis tuis, perdúcat te ad vitam ætérnam.

C: Amen.

M: Pochylony głęboko ku ołtarzowi: Confíteor Deo omnipoténti, beátæ Maríæ semper vírgini, beato Michaéli Archángelo, beáto Joánni Baptístæ, sanctis Apóstolis Petro et Paulo, ómnibus Sanctis (Pochylając się do C na et tibi Pater) et tibi, Pater, quia peccávi nimis cogitatióne, verbo, et ópere : (wskazując otwartą dłonią trzy razy swoją pierś na słowo MEA) mea culpa, mea culpa, mea máxima culpa. Ideo precor beátam Maríam semper vírginem, beátum Michaélem Archángelum, beátum Joánnem Baptístam, sanctos Apóstolos Petrum et Paulum, omnes Sanctos, (Pochylając się do C na et te, Pater) et te, Pater, oráre pro me ad Dóminum Deum nostrum.

C: Misereátur vestri omnípotens Deus, et dimíssis peccátis vestris, perdúcat vos ad vitam ætérnam.

M: Amen.

C: Wyprostowując się Indulgéntiam, † absolutiónem et remissiónem peccatórum nostrórum, tríbuat nobis omnípotens et miséricors Dóminus.

M: Amen.

C: Deus tu convérsus vivificábis nos.

M: Et plebs tua lætábitur in te.

C: Osténde nobis, Dómine, misericórdiam tuam.

M: Et salutáre tuum da nobis.

C: Dómine exáudi oratiónem meam.

M: Et clamor meus ad te véniat.

C: Dóminus vobíscum.

M: Et cum spíritu tuo.

Kiedy C mówi: Orémus, M (jeśli potrzeba) pomaga mu wejść na stopnie, a następnie klęka na najniższym stopniu ołtarza po stronie ewangelii, przed rogiem ołtarza. Czyni z C znak krzyża na Introit. Potem odpowiada:

C: Kýrie eléison

M: Kýrie eléison

C: Kýrie eléison

M: Christe eléison

C: Christe eléison

M: Christe eléison

C: Kýrie eléison

M: Kýrie eléison

C: Kýrie eléison

[M recytuje Gloria razem z C, na końcu czyniąc znak krzyża]. Potem odpowiada:

C: Dóminus vobíscum.

M: Et cum spíritu tuo.

Po Kolekcie (Oratio):

C: Per omnia saecula saeculorum.

M: Amen.

Po Lekcji (jeśli lekcja jest czytana cicho, C da znak, że skończył ją czytać):

M: Deo grátias.

Gdy C przejdzie na środek, M idzie po mszał, aby przenieść go na stronę ewangelii, przyklękając przed krzyżem. Stawia mszał pod skosem, staje blisko mszału przed stopniami ołtarza po stronie ewangelii i odpowiada C:

C: Dóminus vobíscum.

M: Et cum spíritu tuo.

C: Sequéntia (lub Initium) sancti Evangélii secúndum N.

M: Glória tibi, Dómine.

Na pierwsze imię Jezus M skłania się, idzie na stronę lekcji i staje zwrócony w stronę mszału. (Jeśli nie ma imienia Jezus, M zaraz po rozpoczęciu Ewangelii idzie na stronę lekcji bez skłonu). Na koniec Ewangelii odpowiada:

M: Laus tibi, Christe.

[Przed homilią podaje M biret i mszalik z czytaniami mszalnymi w języku narodowym].

Na ofertorium odpowiada:

C: Dóminus vobíscum.

M: Et cum spíritu tuo.

Po Offertorium [M odbiera od C welon i składa go po stronie lekcji, a następnie] idzie do kredensu po ampułki i podchodzi do rogu ołtarza (strona lekcji). Gdy C się zbliża, M pozdrawia go lekkim pochyleniem głowy, a następnie [pocałowawszy] ampułkę z winem podaje ją C – trzymając ampułkę tak, by C mógł chwycić ją za uszko. [Kiedy C nalewa wino, M całuje ampułkę z wodą; potem odbiera wino, całuje ampułkę z winem i] prezentuje do błogosławieństwa wodę. Następnie odbiera wodę [i całuje ampułkę]; skłania lekko głowę i odnosi ampułki na kredens. Bierze ręczniczek, lawaterz i wodę do Lavabo i skłaniając lekko głowę do C (przed i po) obmywa palce C. Następnie odnosi wszystko na kredens i, wziąwszy ze sobą dzwonek, klęka na najniższym stopniu ołtarza po stronie lekcji. Następnie odpowiada C:

C: Oráte, fratres… Patrem omnipotentem.

M: Suscípiat Dóminus sacrifícium de mánibus tuis ad laudem et glóriam nóminis sui, ad utilitátem quoque nostram, totiúsque Ecclésiæ suæ sanctæ.

C: Per ómnia sǽcula sæculórum.

M: Amen.

C: Dóminus vobíscum.

M: Et cum spíritu tuo.

C: Sursum corda.

M: Habémus ad Dóminum.

C: Grátias agámus Dómino Deo nostro.

M: Dignum et justum est.

Kiedy C mówi Sanctus, M dzwoni trzy razy. M czyni z C znak krzyża podczas Benedictus. Następnie zapala na kredencji świecę "sanktusówkę" i stawia ją na ołtarzu po stronie lekcji.

Kiedy C wyciąga ręce nad kielichem na Hanc ígitur, M dzwoni jednokrotnie. Następnie idzie uklęknąć na najwyższym stopniu; tak, by mógł łatwo unieść skraj ornatu. Dzwoni jednokrotnie podczas każdego przyklęknięcia C przed i po podniesieniu. Dzwoni na podniesienie Hostii, a potem kielicha; za każdym razem trzykrotnie. Po ostatnim przyklęknięciu C, M wraca na swoje miejsce przyklękając na środku dla uczczenia obecności Pana Jezusa.

Gdy C mówi Nobis quoque peccatóribus, M wskazuje na swoją pierś.

Pod koniec Kanonu, gdy C podnosi Hostię i kielich mówiąc omnis honor (małe podniesienie), M dzwoni raz. Odpowiada:

C: …per ómnia sǽcula sæculórum.

M: Amen.

C: Pater noster… et ne nos indúcas in tentatiónem.

M: Sed líbera nos a malo.

C: …per ómnia sǽcula sæculórum.

M: Amen.

C: Pax Dómini sit semper vobíscum.

M: Et cum spíritu tuo.

Podczas Agnus Dei na każde NOBIS M wskazuje otwartą dłonią na swoją pierś.

M dzwoni po razie na każde z trzech Dómine, non sum dignus celebransa.

M wstaje, zanosi dzwonek na kredens i bierze patenę komunijną. [Ustawia klęcznik do Komunii wiernych i wywija obrusik na stronę nawy]. Przyklęka przed stopniami ołtarza, a następnie idzie uklęknąć na najwyższym stopniu. Gdy C komunikuje z kielicha, M odmawia Confiteor (jak podczas modlitw u stopni ołtarza). Na każde z trzech Domine non sum dignus wskazuje swoją pierś na słowo SUM. Następnie komunikuje, wstaje i towarzyszy kapłanowi przy rozdawaniu Komunii.

Od chwili przyjęcia Komunii Świętej M trzyma patenę równo, nie przechyla jej; trzyma ją w taki sposób, aby Ciało Pańskie i ew. partykuły ew. spadły właśnie na patenę zamiast na posadzkę.

Po rozdaniu Komunii ministrant przekazuje patenę celebransowi lub kładzie ją na korporale; następnie klęka przy kredencji. Gdy C przyklęknie i zamknie tabernakulum/spożyje wszystkie komunikanty, M wstaje, bierze ampułki z winem i wodą, podchodzi do C i na jego znak wlewa wino do kielicha. Potem idzie przed stopnie ołtarza po stronie lekcji, a gdy C podejdzie do rogu ołtarza, M kłania się i puryfikuje winem, a następnie wodą palce kapłana. Później odnosi wypuryfikowaną patenę komunijną na kredens. Zanosi na kredencję świecę "sanktusówkę" i tam ją gasi.

Po puryfikacji palców M przenosi mszał na stronę lekcji [, a welon na stronę ewangelii; kładzie welon na ołtarzu; trzyma otwartą bursę, aby C mógł włożyć do niej korporał; odkłada bursę; podaje C welon, a następnie bursę.] Wraca na swoje miejsce po stronie ewangelii i klęka na najniższym stopniu.

C: Dóminus vobíscum.

M: Et cum spíritu tuo.

C: Ite, missa est. / Benedicamus Domino.

M: Deo grátias.

C: Benedícat vos omnípotens Deus, Pater, Fílius, † et Spíritus Sanctus.

M: Amen.

M wstaje.

C: Dóminus vobíscum.

M: Et cum spíritu tuo.

C: Initium sancti Evangélii secúndum Joánnem.

M: Glória tibi, Dómine.

Po tym dialogu M idzie na swoje miejsce po stronie lekcji i odwraca się jak podczas ewangelii. Przyklęka z C na et verbum caro factum est.

Na koniec odpowiada:

M: Deo grátias.

[Jeśli ostatnia ewangelia jest inna niż prolog św. Jana, M przenosi na stronę ewangelii mszał].

Odmawia z C przed stopniami ołtarza modlitwy przepisane przez Leona XIII.

Następnie przyklęka wraz z celebransem, podaje mu biret i, poprzedzając go, wraca do zakrystii, gdzie wraz z nim pozdrawia krzyż. Potem klęka, prosi o błogosławieństwo (Iube, domne, benedícere) i żegna się na słowa celebransa.

Pomaga C rozebrać się. Idzie zgasić świece na ołtarzu i posprzątać w prezbiterium.